Tuổi v�?thành niên là một giai đoạn phát triển rất nhanh v�?th�?chất và tinh thần. Trong tình hình bùng n�?thông tin hiện nay, đặc biệt là qua mạng Internet, các xu hướng văn hóa đã và đang xâm nhập, ảnh hưởng rất nhiều đến suy nghĩ và hành vi của lứa tuổi v�?thành niên. Bên cạnh đó nhiều vấn đ�?sức khỏe �?người lớn xuất phát t�?thói quen của tuổi v�?thành niên, như hành vi tình dục, rượu chè, ma túy…Vì vậy việc giáo dục �?lứa tuổi v�?thành niên là rất cần thiết, nhằm phát triển lành mạnh v�?th�?chất và tinh thần.

Tuổi v�?thành niên được hiểu là giai đoạn t�?10 đến 15 tuổi đối với bạn gái và 12 đến 17 tuổi đối với bạn trai.

 Sức khỏe sinh sản v�?thành niên (SKSS VTN): “Là tình trạng khỏe mạnh v�?th�?chất, tinh thần và xã hội của tất c�?những gì liên quan đến cấu tạo và hoạt động của b�?máy sinh sản �?tuổi VTN, ch�?không ch�?là không có bệnh hay khuyết tật của b�?máy đó�?

II. Th�?hai: NHỮNG THAY ĐỔI �?TUỔI V�?THÀNH NIÊN

A. Thay đổi v�?th�?chất:
*N�?br /> �?Phát triển chiều cao.
�?Phát triển cân nặng.
�?Tuyến vú phát triển �?Ngực to ra.
�?Khung chậu phát triển �?mông to ra (to hơn nam giới).
�?Phát triển lông mu.
�?Đùi thon.
�?B�?phận sinh dục phát triển: âm h�? âm đạo to ra, t�?cung và buồng trứng phát triển.
�?Có kinh nguyệt.
�?Ngưng phát triển b�?xương sau khi hình th�?đã hoàn thiện.
*NAM
�?Phát triển chiều cao.
�?Phát triển cân nặng.
�?Phát triển lông mu.
�?Thay đổi giọng nói (b�?giọng, giọng nói �?�?, sau 18 tuổi giọng trầm tr�?lại.
�?Tuyến bã, tuyến m�?hôi phát triển.
�?Ngực và hai vai phát triển.
�?Các cơ của cơ th�?rắn chắc.
�?Lông trên cơ th�?và mặt phát triển, xuất hiện lông �?b�?phận sinh dục.
�?Dương vật và tinh hoàn phát triển.
�?Bắt đầu xuất tinh.
�?Trái c�?do sụn giáp phát triển.
�?Ngưng phát triển b�?xương sau khi hình th�?đã hoàn thiện.
Chú ý: Thời k�?dậy thì chính thức �?nam và n�?chứng t�?rằng: b�?máy sinh dục đã trưởng thành, các em có kh�?năng thực hiện quan h�?tình dục, nam có th�?làm cho n�?giới mang thai và n�?có th�?có thai và sinh con.

B. Thay đổi v�?tâm sinh lý:
1. Nhân cách:
�?C�?gắng làm được những điều mình mong muốn.
�?Thường đặt ra những câu hỏi: Tôi là ai? Tôi có th�?làm gì?
2. Tâm lý: Cảm thấy mình không còn là tr�?con nữa.
�?Muốn được đối x�?như người lớn.
�?Muốn thoát ra khỏi những ràng buộc của gia đình, thường xảy ra những xung đột giữa tr�?VTN và cha m�?
3. Tình cảm:
Quan tâm và có cảm giác l�?với người khác phái, yêu đương nông cạn, quan h�?tình dục không an toàn.

CÁC NGUY CƠ HAY GẶP �?TUỔI VTN

Do những thay đổi trên mà VTN d�?b�? d�?d�? mua chuộc, lường gạt, xâm hại và d�?bắt chước.

           1. Quan h�?tình dục bừa bãi, không an toàn , hậu qu�?

 1.1. Mang thai sớm ngoài ý muốn:
�?D�?b�?sẩy thai, đ�?non, nhiễm độc thai, làm tăng nguy cơ t�?vong m�?
�?Do khung chậu phát triển chưa đầy đ�?nên khi sanh d�?phải can thiệp bằng th�?thuật hoặc phẫu thuật.
�?Làm m�?quá tr�? cơ th�?phát triển chưa đầy đ�?d�?dẫn đến thiếu máu, thai kém phát triển, d�?b�?chết lưu.
�?T�?l�?tr�?sinh ra thiếu cân, tr�?suy dinh dưỡng, tr�?mắc bệnh và t�?vong cao hơn nhiều so với các bà m�?sinh con �?tuổi trưởng thành.
�?B�?học giữa chừng, ảnh hưởng tới tương lai.
�?Làm m�?sớm d�?b�?căng thẳng, khủng hoảng tâm lý, tổn thương tình cảm, d�?chán nản, cảm thấy cách biệt với gia đình và bạn bè.
�?B�?người kia b�?rơi hoặc phải cưới gấp với người mà bạn không muốn có cam kết cuộc sống với người đó.
�?Bản thân và gia đình phải gánh chịu những định kiến của xã hội.
�?Gánh nặng v�?kinh t�?khi nuôi con.
�?Góp phần làm tăng chi phí xã hội, tăng dân s�?
�?Phá thai có th�?đưa đến các tai biến: choáng, chảy máu, nhiễm trùng, thủng t�?cung, vô sinh �?/p>

1.2. Mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục (BLQĐTD) và HIV/AIDS.
       2. D�?b�?lôi cuốn bởi các chất kích thích, chất gây nghiện như: rượu, thuốc lá, ma túy.

 VTN CẦN LÀM GÌ Đ�?PHÒNG TRÁNH NHỮNG TÁC HẠI?

1. Rèn luyện v�?k�?năng sống:
�?Ch�?động tìm hiểu kiến thức v�?giới tính, sức khỏe sinh sản v�?thành niên t�?cha m�? thầy cô, anh ch�? người thân và bạn bè.
�?Cần tâm s�?v�?những lo lắng, băn khoăn, thắc mắc với người thân trong gia đình, thầy cô, bạn bè, người có uy tín, kiến thức và có trách niệm.
�?Có thời gian biểu học tập, ngh�?ngơi, giải trí và tập luyện th�?dục th�?thao cho phù hợp và điều đ�?
�?Phân biệt rõ ràng giữa tình yêu và tình bạn khác giới trong sáng, giúp đ�?nhau cùng tiến b�?
            2. Chăm sóc sức khỏe sinh sản, v�?sinh cá nhân, v�?sinh b�?phận sinh dục:
a. N�?
* Phải biết cách thực hiện v�?sinh kinh nguyệt (thay băng v�?sinh thường xuyên trong thời gian hành kinh).
* Đến 15-16 tuổi mà không có kinh nguyệt thì phải đi khám.
* Uống viên sắt: k�?t�?khi bắt đầu có kinh nguyệt, mỗi tuần uống 01 viên, liên tục 16 tuần trong 01 năm (16 viên/năm) đ�?phòng tránh thiếu máu do thiếu sắt.
b. Nam:
* Phải biết phát hiện những bất thường v�?cơ quan sinh dục của mình đ�?đi khám bệnh kịp thời như: hẹp bao quy đầu, tinh hoàn ẩn, v�?trí bất thường của l�?tiểu.
* Không mặc quần lót quá bó sát, chật hẹp
. Tránh xa những hình ảnh, sách báo, phim ảnh, trang web khiêu dâm, đồi trụy; tránh xa rượu, thuốc lá, ma túy.
  Không nên quan h�?tình dục (QHTD) trước tuổi trưởng thành
   Biết các k�?năng tránh b�?xâm hại tình dục

- Không đi một mình �?nơi tối tăm.

- Không �?trong phòng kín một mình với người l�?/p>

- Không nhận tiền, quà hoặc s�?giúp đ�?đặc biệt của người khác mà không có lí do.

- Không đi nh�?xe người l�?

- Không đ�?người l�?vào nhà nhất là khi �?nhà một mình.

- Biết cách ứng phó với nguy cơ b�?xâm hại như:

 + Đẩy k�?xấu ra, không đ�?cho h�?động vào bản thân,..

 + Đứng ngay dậy, chạy thật nhanh tới ch�?có nhiều người và la hét đ�?nhiều người biết và giúp đ�?

 + Kêu cứu, hô hoán đ�?nhận s�?giúp đ�?

 + Phải nói ngay với người lớn, người thân trong gia đình đ�?có biện pháp giải quyết kịp thời,..